Rwanda: 6 000 kościołów zamkniętych w ciągu kilku tygodni

Od początku sierpnia rząd Rwandy zamknął ponad 6 000 kościołów, w większości należących do małych niezależnych wspólnot. To pokłosie uchwalenia szeregu regulacji prawnych, które w 2018 doprowadziły do fali zamykania kościołów w tym kraju. Jako powód swoich działań rząd podaje rosnącą liczbę skarg. Niezależni obserwatorzy uważają jednak, że motywy rządzących są zupełnie inne.

Dotychczasowe doświadczenia pokazują, że po zamknięciu kościoła istnieje niewielka nadzieja na jego ponowne otwarcie.

Przepisy rodzą wymogi niemożliwe do spełnienia

Wymagania rządowe wydane w 2018 r. przewidują między innymi, że kościoły muszą wyposażyć swoje budynki w piorunochrony i specjalne panele sufitowe (choć te ostatnie stwarzają zagrożenie pożarowe). Drogi dojazdowe do kościołów muszą być utwardzone, a każda osoba odwiedzająca świątynię musi mieć zapewnione miejsce parkingowe. Pastorami mogą być wyłącznie osoby posiadające stopień naukowy uzyskany w instytucji uznawanej przez państwo. Aby zostać oficjalnie zarejestrowanym, kościół musi mieć co najmniej 1000 członków. Rząd uzasadnia te przepisy potrzebą zapewnienia bezpieczeństwa wiernych, a także próbą ograniczenia korupcji w kościołach.

Jednak Emmanuel*, regionalny analityk Open Doors, podejrzewa, że za tymi wszystkimi ograniczeniami stoją zupełnie inne motywy: „Niektóre kościoły nie zgadzają się z przekonaniami i celami rządu, więc politycy mówią im: „Zachowujcie się i nauczajcie tak, jak mówimy – albo zostaniecie zamknięci”.

„Liczba ponownych otwarć bliska zeru”

Joseph Chibuke*, prawnik i niezależny obserwator, ma podobne zdanie. Rząd praktycznie uniemożliwił wielu kościołom spełnienie wymaganych warunków: „Jak zapewnienie miejsca parkingowego dla każdego parafianina może być kwestią zdrowia i bezpieczeństwa? A nawet jeśli kongregacje spełniają wymagania, rząd nie jest zainteresowany ponownym otwarciem kościołów – liczba ponownych otwarć jest bliska zeru”.

Prezydent Paul Kagame, który sprawuje swój urząd od 2000 roku, jakiś czas temu narzekał, że kościoły „wyrastają jak grzyby po deszczu” i „wyciągają każdy cent z kieszeni biednych Rwandyjczyków”.

Zamknięte zostały przede wszystkim mniejsze kościoły zielonoświątkowe. Joseph uważa, że w kraju, który jest w dużej mierze chrześcijański (chrześcijanie stanowią 91% populacji Rwandy), rząd chce kontrolować kościoły. Biorąc pod uwagę liczbę małych wspólnot, nie jest jednak w stanie tego zrobić.
Inne kraje przyjmują restrykcyjne środki

W opinii Josepha restrykcyjne traktowanie instytucji religijnych może rozprzestrzeniać się na inne kraje w regionie: „To samo rozporządzenie jest obecnie przyjmowane przez Burundi. Słyszeliśmy, że podobne projekty ustaw są rozpowszechniane w Mozambiku i innych krajach Afryki Wschodniej. Wszystko to jest niezwykle niepokojące”.

Rwanda nie jest krajem wyszczególnionym w Światowym Indeksie Prześladowań 2024, tzn. nie jest jednym z krajów, w których chrześcijanie są najbardziej prześladowani za wiarę. Jest to jednak jeden z 28 innych krajów, w których chrześcijanie są narażeni na wysoki lub bardzo wysoki poziom prześladowań i dyskryminacji.

*Imię zmienione

za Open Doors, Polska