Uzbekistan: Kary dla rodziców za religijne wychowanie dzieci

25 czerwca niższa izba uzbeckiego parlamentu, Oliy Majlis, zatwierdziła w pierwszym czytaniu ustawę, która ma „jeszcze bardziej wzmocnić prawa dzieci”. Celem jest uznanie „nauczania religii” nieletnich za nielegalne. Ustawa przewiduje kary dla rodziców oraz opiekunów, którzy stwarzają warunki dla nauczania religii swoich dzieci i temu nie zapobiegają.

Powszechny sprzeciw wobec ustawy

Istniejące już przepisy uznają nauczanie treści religijnych dzieci poniżej 18 roku życia poza rodziną za nielegalne. Szczególną cechą obecnego projektu ustawy jest jednak to, że jest on skierowany do rodziców i opiekunów. Planowane poprawki do ustawy przewidują grzywny w wysokości przekraczającej średnią miesięczną pensję oraz kary pozbawienia wolności do 15 dni dla rodziców lub opiekunów, którzy zezwalają lub organizują „nielegalną edukację religijną” dla osób poniżej 18 roku życia.

W Uzbekistanie 96 procent ludności to muzułmanie, a tylko 1 procent to chrześcijanie. Świeckiemu rządowi pod przewodnictwem prezydenta Shavkata Mirziyoyeva bardzo zależy na utrzymaniu wpływu wszystkich religii pod ścisłą kontrolą. Związane z tym ograniczenia państwowe zwiększają presję na niewielką mniejszość chrześcijańską.

Obecny projekt ustawy mającej na celu „dalsze wzmocnienie praw dzieci” został opublikowany w internecie 26 czerwca 2024 r. i poddany publicznej dyskusji. Reakcje opinii publicznej były niemal powszechnie negatywne: „Rodzice powinni decydować, jak chcą wychowywać swoje dzieci … ta ustawa ogranicza wybór i pragnienia ludzi. Legalna edukacja religijna dla naszych dzieci!” to typowy komentarz. Inny komentarz brzmiał: „Co to za rodzice, którzy nie pozwalają swoim dzieciom na edukację religijną?”.

Analityk: „Rząd dokręca śrubę”

Rolf Zeegers, analityk z grupy badawczej World Watch w Open Doors, wyjaśnia dokładne zapisy projektu ustawy. Zgodnie z projektem ustawy, tylko osoby, które przeszły specjalne szkolenie religijne i należą do organizacji upoważnionych przez uzbecki rząd centralny, będą mogły nauczać treści religijnych.

Z punktu widzenia Zeegersa nowy projekt ustawy jest zgodny z wcześniejszymi przepisami. Artykuł 240 Kodeksu Administracyjnego wymienia spotkania dzieci i młodzieży, a także grupy biblijne i inne poza nabożeństwami religijnymi jako „naruszenie prawa religijnego”. Oznacza to, że praca wspólnot z młodzieżą jest już nielegalna w świetle obowiązującego uzbeckiego ustawodawstwa. Zeegers podsumowuje, „obecne kroki podjęte przez uzbecki parlament […] nie oznaczają zmiany polityki. One tylko jeszcze bardziej dokręcają śrubę”.

W Światowym Indeksie Prześladowań 2024 Uzbekistan zajmuje 25. miejsce wśród krajów, w których chrześcijanie są najbardziej prześladowani za wiarę.

Źródła: Forum 18, Open Doors
za Open Doors, Polska