Izrael: Archeolodzy odkrywają „bardzo ekscytujące” pieczęcie, wskazujące bezpośrednio na Biblię
JEROZOLIMA, Izrael – Izraelscy archeolodzy w dokonali w Mieście Dawida dwóch ważnych odkryć, wskazujących na osoby wymienione w Biblii.
Odkrycia, datowane na VII i VI wiek p.n.e., pochodzą z prac wykopaliskowych w Givati Parking Lot w Parku Narodowym Miasta Dawida w Jerozolimie. Park jest częścią starożytnego miasta, w którym trzy tysiące lat temu król Dawid założył swoją stolicę.
Jednym z rzadkich znalezisk jest „bulla” lub pieczęć. W starożytności, ten niewielki kawałek gliny służył do podpisywania i pieczętowania listów. Na bulii, która pochodzi z okresu pierwszej świątyni, widnieją słowa: „(należąca) do Natanmeleka, sługi Króla” (LeNathan-Melech Eved HaMelech).
Imię Natanmelek pojawia się w Biblii w 2 Księdze Królewskiej 23:11. Pismo określa go jako wysoko postawionego urzędnika na dworze króla Jozjasza, młodego władcy, który odnowił przymierze Izraela z Bogiem i zniszczył pogańskie bożki w kraju.
Dr Anat Mendel-Geberovich z Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie rozszyfrowała bullę i zauważyła, że Natanmelek był dobrze znany w starożytnej Judzie, ponieważ na pieczęci widnieje tylko jego pierwsze imię. Nie było potrzeby umieszczania na niej jego imienia rodowego.
„Pytanie za milion dolarów: czy trzymam w ręku bullę tego samego Natanmeleka, który wspomniany jest w Biblii? Cóż, nie mogę tego stwierdzić na pewno, mogę jednak powiedzieć, że pokrywają się trzy rzeczy. Po pierwsze, imię Natanmelek, które należy do rzadkości. Po drugie, okres, o którym mówimy, czyli połowa VII wieku p.n.e. – okres króla Jozjasza, i po trzecie, fakt, że mamy tytuł. Zatem, Natanmelek był kimś, kto znajdował się blisko króla” – powiedziała Mendel-Geberovich.
Archeolodzy odkryli też pochodzącą sprzed 2.600 lat pieczęć do stemplowania z wyrytym imieniem „Ikar, syn Mattaniasza”.
„Imię Mattaniasz pojawia się zarówno w Biblii, jak i na dodatkowych stemplach i bullach, które już odkryto. To jednak pierwsza wzmianka o imieniu Ikar, które aż do dzisiaj było nieznane” – powiedziała Mendel-Geberovich.
Dr Mendel-Geberovich uważa, że stempel należy do osoby prywatnej, jednak dokładnie nie wiadomo, kim ta osoba była. W starożytności, stemple służyły do podpisywania dokumentów, wskazując na tożsamość, status i pochodzenie właściciela.
Archeolodzy mówią, że te rzadkie artefakty zostały znalezione w dużym budynku publicznym, zniszczonym w VI w. p.n.e. To ważne, ponieważ odnaleziono je w warstwie, która nosi znamiona wielkiego pożaru, najprawdopodobniej z czasu zniszczenia Jerozolimy przez Babilończyków w 586 roku przed Chrystusem.
W budynku odkryto spore, kamienne szczątki, spalone, drewniane belki oraz liczne fragmenty zwęglonej ceramiki, wszystkie wskazujące na to, że zachowały się po potężnym pożarze.
Profesor Yuval Gadot z Uniwersytetu Tel Avivu i dr Yiftah Shalev z Muzeum Archeologicznego w Jerozolimie mówią, że odkrycia ujawniają zaawansowany system administracyjny królestwa Judy.
„Wiele dobrze znanych bulli i stempli nie pochodzi ze zorganizowanych, archeologicznych prac wykopaliskowych, a raczej z rynku staroci, dlatego odkrycie tych dwóch artefaktów w wyraźnie archeologicznym kontekście, który można umieścić w czasie, jest bardzo ekscytujące. Dołączają one do bulli i stempli z imionami napisanymi starożytnym pismem hebrajskim, które odkryto podczas różnych prac wykopaliskowych, prowadzonych do dzisiaj w Mieście Dawida” – powiedzieli we wspólnym oświadczeniu.
„Te artefakty świadczą o wysoko rozwiniętym systemie administracyjnym w Królestwie Judy oraz dodają znaczące informacje do naszego rozumienia statusu ekonomicznego Jerozolimy i jej systemu administracyjnego w okresie pierwszej świątyni; wnoszą też osobiste informacje o najbliższych urzędnikach i zarządcach królewskich, którzy mieszkali i pracowali w mieście” – dodali.
Emily Jones, Chris Mitchell
źródło: CBN News
Inne
Jerozolima: Wykopano odważnik z inskrypcją sprzed 3 tys. lat
